Hoe is Herstel-NL ontstaan?
Herstel-NL is begonnen met een artikel van Robin Fransman in het economen vakblad ESB over de dilemma’s en ethiek van corona beleid in april 2020
Dat artikel was het begin van een hele serie artikelen van een steeds verder uitdijende en soms ook wisselende groep auteurs. Eerst sloten Erik-Jan Vlieger en Anthony Sipkema zich aan. De eerste artikelen over de voordelen van risicogestuurd beleid met meer maatwerk en gerichte bescherming kwamen uit in mei van 2020. Daar schreef Xander Koolman ook aan mee. In dat artikel waarschuwden we voor een tweede golf en riepen de overheid op om zich daarop voor te bereiden door de maatregelen voor gerichte bescherming al in te voeren.
In oktober 2020 deden we dat opnieuw op basis van de laatste inzichten en schreven een uitgebreid artikel met allerlei voorbeelden over hoe risicogestuurd beleid en gerichte bescherming in de praktijk uitgewerkt zou kunnen worden. Alhoewel alle artikelen heel goed gelezen werden, werden de aanbevelingen door beleidsmakers naast zich neer gelegd.
Toen in oktober opnieuw sectoren werden gesloten en er weer een lomp en daarmee schadelijk beleid werd ingevoerd werd de schrijversgroep door veel mensen benaderd met de oproep “we moeten wat doen, zo kan het niet langer”.
Dat was de start van vele avonden overleg met een wisselende groep van een kleine 20 artsen, beleidswetenschappers en economen over beter beleid en hoe daar te komen. Ook het Artsen Covid Collectief sloot aan.
Besloten werd om een openbare oproep te publiceren onder de naam Herstel-NL, en daarover met artikelen, mediaoptredens en debat en dialoog het gesprek over aan te gaan. Een oproep om tot beter corona beleid te komen. Die oproep verscheen op 4 december 2020 en werd mede ondertekend door Barbara Baarsma, Roland Bal, Eline van den Broek-Altenburg, Sylvia Douma, Robin Fransman, Ira Helsloot, Bas Jacobs, Evelien Peeters, Bo van der Rhee, Anthony Sipkema, A. Steketee, Coen Teulings, Marcel Toth, Erik-Jan Vlieger en Jan Voster. Andere deelnemers in de groep steunden de oproep maar wilden liever anoniem blijven.
Kern van de oproep was een verzoek aan de overheid om het voorgestelde risicogestuurde beleid met gerichte bescherming te laten doorrekenen. We deden vele mediaoptredens voor radio, TV en kranten, schreven een artikel in het NRC met nieuw aangesloten meedenkers, schreven vervolgartikelen bij ESB en de ondertekenaars van de oproep voerden vele gesprekken erover met politici, burgemeesters, kamerleden, ministers, zorgbestuurders en OMT leden.
Alhoewel in vele gesprekken er positief of welwillend werd gereageerd op de oproep, werd de kern van het verzoek, laat beleidsalternatieven doorrekenen geweigerd. De vraag rees toen, wat betekent die weigering voor Herstel-NL? Wij wilden immers nog steeds corona beleid met maatregelen die onze samenleving minder schade doen. En we maakten ons nog steeds grote zorgen maken over het coronabeleid en de gevolgen daarvan voor Nederland. En wij dachten nog steeds dat een beter beleid mogelijk is en dat alternatieven beter moeten worden bekeken. We wilden nog steeds een beter debat en dialoog, en maakten ons nog steeds zorgen over de impliciete en expliciete spreekverboden die te vaak werden opgelegd onder druk van professionele of sociale isolatie. We vonden nog steeds dat lockdowns en gesloten onderwijs niet veilig is voor kinderen, studenten, ouderen, eenzamen, en werknemers en ondernemers in de gesloten sectoren. We maakten ons nog steeds zorgen over de opschorting van grondrechten.
Inn januari werd daarom besloten om de organisatie op te schalen met een wat meer formele structuur, werkgroepen te formeren, vrijwilligers- en fondsenwerving op te starten en een publiekscampagne te voeren in samenwerking met Artsen Covid Collectief. Doel van de publiekscampagne is om tot beter coronabeleid te komen dat minder schade doet. Om te laten zien dat er brede steun is om alternatieven veel beter te bekijken. Die publiekscampagne ging 16 februari van start.
Het voeren van een publiekscampagne is niet voor alle eerdere deelnemers in Herstel-NL te combineren met hun andere rollen, omdat een publiekscampagne ook een politieke betekenis heeft. Daarom hebben zij hun betrokkenheid bij Herstel-NL stop gezet. Nu we in deze nieuwe fase zijn beland, zien we wederom de groep van samenstelling wisselen. Sommigen trekken zich terug, anderen sluiten zich aan. Wat blijft is dat Herstel-NL met hulp van een brede groep deskundigen, op basis van wetenschappelijke inzichten en ethiek, zal blijven pleiten voor een ander, gedifferentieerder, meer risicogestuurd coronabeleid met maatwerk. Want daarmee wordt het voor iedereen veiliger.